به گزارش خبرنگار سیاسی سراج24، کتاب "جنبش دانشجویی در ایران؛ از تأسیس دانشگاه تا پیروزی انقلاب اسلامی" که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است روایت یکی از شاهدان عینی واقعه 16 آذر سال 1332 را منتشر کرده است. مشروح واقعه 16 آذر 1332 که کتاب "جنبش دانشجویی در ایران؛ از تأسیس تا پیروزی انقلاب اسلامی" به آن پرداخته است را در زیر می‌خوانید:
در اعتراض به مشکلات پس از کودتا و ورود دنیس رایت ، کاردار جدید انگلیس در ایران، دانشجویان دانشگاه تهران در روز 14 آذر تظاهراتی را آغاز کردند. روز 15 آذر ماه تظاهرات به خارج از دانشگاه کشیده شد و مأموران نیروی انتظامی شماری از دانشجویان را مجروح و دستگیر کردند.
تظاهرات پی‌گیر دانشجویان رژیم کودتا را برآن داشت که در آستانه ورود نیکسون، معاون رئیس جمهور آمریکا، به تهران (18 آذر ماه) اقتدار خود را به آنها نشان دهد و از دانشجویان زهرچشمی بگیرد تا ورود نیکسون در کمال آرامش برگزار شود. از این‌رو در یک اقدام کم‌سابقه در روز 16 آذر، نیروهای لشکر 2 زرهی به دانشگاه تهران اعزام شدند. حسین شاه‌حسینی در این خصوص می‌نویسد:
«روز 16 آذر، دانشجویان هنگام ورود به دانشگاه متوجه تجهیزات فوِق‌العاده سربازان و اوضاع غیرعادی اطراف دانشگاه شدند و وقوع حادثه‌ای را پیش‌بینی کردند. نقشه پلید هیئت حاکمه بر همه واضح بود و دانشجویان در حدّ امکان سعی می‌کردند هیچ بهانه‌ای به دست‌بهانه‌جویان ندهند...پس از چند ساعت، سربازان به داخل دانشکده‌ها هجوم بردند و عدّه زیادی را دستگیر کردند که بین آنها عده‌ای از استادان نیز به چشم می‌خوردند. در تمام این مدت، دانشجویان سکوت را برگزیده بودند. زیرا می‌دانستند آنها دنبال بهانه می‌گردند...ساعت 10 صبح هنگامی که دانشجویان در سر کلاس‌ها بودند چندین نفر از سربازان دسته جانباز به همراه عده زیادی سرباز معمولی رهسپار دانشکده فنی شدند. بهانه سربازان برای ورود و حضور در دانشکده فنی و هجوم به بعضی از کلاس‌های درس، شناسایی تعدادی از دانشجویان بود که سربازان ادعا می‌کردند این دانشجویان به آنها بی‌احترامی کرده و مورد استهزا قرار داده‌اند.»
در همین زمان مهندس خلیلی ، رئیس دانشکدة فنی، برای جلوگیری از هرگونه درگیری و خونریزی احتمالی، زنگ کلاس‌ها را زودتر از موعد زد و چند نفر از مستخدم‌های دانشکده را مأمور کرد که به کلاس‌ها بروند و از طرف او به دانشجویان اطلاع دهند که هرچه زودتر و به آرامی از محوطه دانشگاه خارج شوند.
هنگامی که دانشجویان در حال خروج از دانشکده بودند به یکباره با حضور و هجوم سرنیزه سربازان مواجه شدند که همین امر منجر به شعار دادن تعدادی از دانشجویان و درگیری آنها با مهاجمین شد و در این میان سه تن از دانشجویان دانشکدة فنی به نامهای مهدی شریعت‌رضوی ، احمد قندچی و مصطفی بزرگ‌نیا به شهادت رسیدند و تعداد زیادی نیز مجروح شدند.
خبر واقعه 16 آذر و کشته شدن دانشجویان به سرعت در سراسر جهان انتشار یافت و بسیاری از دانشگاه‌های اروپا و آمریکا، با دانشگاه تهران ابراز همدردی کردند. در روز 18 آذر نیز در اعتراض به ورود نیکسون، معاون رئیس جمهور آمریکا، به تهران و همزمان با مراسم برگزاری سومین روز مقتولین، تظاهراتی از طرف دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد و در اعتراض به جنایتهای دولت کودتا، مدت 15 روز از شرکت در کلاس‌های درس خودداری کردند.
حادثه 16 آذر 1332 به عنوان روز «مقاومت تاریخی» در تاریخ دانشگاه تهران ثبت شد. از آن پس همه‌ساله، به رغم کوشش رژیم و ساواک، دانشجویان دانشگاه‌های ایران مراسم و یا تظاهراتی به یاد شهیدان آن روز برپا کردند و عملاً در طی زمان 16 آذر به عنوان روز دانشجو معنا پیدا کرد و در تقویم گنجانده شد.
چگونگی سرکوبی دانشجویان در 16 آذر 1332 نشان‌دهنده اهمیت مبارزات دانشجویان برای رژیم و دولت کودتا بود. پس از کودتای 28 مرداد و قلع‌وقمع مخالفان، دانشگاه تهران و دانشجویان و نیروی سیاسی آلترناتیوی قوی در زمینه مبارزه با دولت کودتا بودند و مخالفت‌های پی‌گیر آنان عملاً رژیم و دولت کودتا را از رسیدن به اهدافشان باز می‌داشت و از این‌رو به نظر می‌رسد رژیم با برنامه از پیش تعیین شده به این حمله اقدام کرد. اگرچه شاه و دولت سعی کردند
که از خانواده‌های شهدا و رؤسای دانشگاه تهران و دانشکده فنی دلجویی کنند؛ اما ترفیع درجه عاملین واقعه 16 آذر و پرداخت پاداش نقدی به سربازان و درجه‌داران حمله‌کننده به دانشگاه در فاصلة کمی پس از واقعه، حکایت از توطئه از پیش طراحی شدة دولت کودتا و شاه برای سرکوبی جنبش دانشجویی داشت.
